Wilujeng Sumping

Delete this widget from your Dashboard and add your own words. This is just an example!

Tifunk

Bovenk

Translator

Asal kata nama-nama Hari

Minggu, 30 Oktober 2011

Minggu adalah hari pertama dalam satu pekan. Kata minggu diambil dari bahasa Portugis, Domingo. Dalam bahasa Melayu yang lebih awal, kata ini dieja sebagai Dominggu.[1] Baru sekitar akhir abad ke 19 dan awal abad ke 20, kata ini dieja sebagai Minggu.
Kata minggu (m dalam huruf kecil) berarti pekan, satuan waktu yang terdiri dari tujuh ari.
Nama lain hari Minggu adalah Ahad yang berarti satu dan diambil dari bahasa Arab. Nama lain lagi untuk hari ini adalah Aditya, Raditya, Redite atau Dite yang diambil dari bahasa Sansekerta dan berarti matahari, mirip dengan pengertian dalam bahasa-bahasa di Eropa.
Hari Minggu adalah sebuah hari libur di negara-negara Barat maupun di beberapa negara di Bumi belahan Timur. Bagi umat Kristen, hari Minggu merupakan hari untuk beristirahat dan beribadah. Hari Minggu adalah hari untuk beristirahat dan beribadah kepada dewa matahari dalam agama pagan.

Senin adalah hari kedua dalam satu pekan. Kata Senin atau Isnain diambil dari bahasa Arab yang berarti dua.
Nama lain lagi untuk hari ini adalah Soma, yang diambil dari bahasa Sansekerta dan berarti bulan, mirip dengan pengertian dalam bahasa-bahasa di Eropa.
Hari Senin adalah hari pertama masuk kerja. Senin juga merupakan hari pertama dalam minggu menurut ISO 8601. Dengan demikian menjadikan jumlah maksimum minggu dalam setahun adalah 54 minggu.

Selasa adalah hari ketiga dalam satu pekan. Kata Selasa diambil dari bahasa Arab yang berarti tiga.
Nama lain lagi untuk hari ini adalah Anggara, yang diambil dari bahasa Sansekerta dan berarti planet Mars, mirip dengan pengertian dalam bahasa-bahasa di Eropa.

Rabu adalah hari keempat dalam satu pekan. Kata rabu diambil dari bahasa Arab yang berarti empat.

Nama lain lagi untuk hari ini adalah Budha, yang diambil dari bahasa Sansekerta dan berarti planet Merkurius, mirip dengan pengertian dalam bahasa-bahasa di Eropa.

Hari Rabu adalah tepat di pertengahan pekan.

Kamis adalah hari kelima dalam satu pekan. Kata kamis atau khamis diambil dari bahasa Arab yang berarti lima.

Nama lain lagi untuk hari ini adalah Wrehaspati, Wrespati atau Respati yang diambil dari bahasa Sansekerta dan berarti planet Yupiter, mirip dengan pengertian dalam bahasa-bahasa di Eropa.

Jumat adalah hari keenam dalam satu pekan. Kata Jumat diambil dari Bahasa Arab, Jumu'ah yang berarti ramai.

Nama lain lagi untuk hari ini adalah Sukra, yang diambil dari bahasa Sansekerta dan berarti planet Venus, mirip dengan pengertian dalam bahasa-bahasa di Eropa.

Pada hari Jumat umat Muslim beribadat di mesjid dengan melaksanakan Salat Jumat yang beribadah beragama Islam bersembayang pergi ke Mesjid.

Sabtu adalah hari ketujuh dalam satu pekan. Kata sabtu diambil dari bahasa Ibrani, sabbat (שבת) yang berarti "dia berhenti".

Nama lain lagi untuk hari ini adalah Saniscara, yang diambil dari bahasa Sansekerta dan berarti planet Saturnus, mirip dengan pengertian dalam beberapa bahasa-bahasa di Eropa.

Selain itu ada lagi kata dalam bahasa Jawa, yaitu tumpek. Di Bali tumpek adalah hari sabtu kliwon.

Hari Sabtu adalah hari istirahat dan hari beribadatnya umat Yahudi. Sabtu adalah Hari Ketujuh Sabat. Hari perhentian Tuhan setelah menciptakan bumi dan seisinya (Alkitab). Hari Sabat diciptakan untuk umat Kristiani dan Yahudi (Keluaran 20:8-11). Pada abad pertama Umat Kristen menguduskan Sabtu. Semua itu mulai dilupakan sejak Constantin mengubah Hari Sabat dari Hari Sabtu ke Hari Minggu. Constantin membuat Hari Minggu sesuai kepercayaan Romawi (Hari penyembahan Dewa Matahari). Itulah sebabnya Umat Kristen sekarang menguduskan Hari Minggu. Hanya ada beberapa denominasi Kristen yang menguduskan Hari Sabtu (Sabat) yaitu Gereja Masehi Advent Hari Ketujuh, Gereja Yesus Sejati, Baptis Hari Ketujuh, United Church of God , an International Association, Messianic Judaism (Yahudi yang percaya bahwa Yesus adalah Mesias Yahudi/Tuhan), Gereja Ortodoks Ethiopia Tewahedo, dan Gereja Jemaat Allah Global Indonesia (Gereja Unitarian Indonesia).

Legenda Sunda (Bahasa Sunda)

Jumat, 28 Oktober 2011

ASAL MUASAL CIKA – CIKA

Jaman baheula – baheula ge baheula deui – aya hiji lembur anu gegek jiwana. Pengeusi eta lembur, meh kabeh jelema carukup. Demi pangupajiwana kana karajinan ngabatik.

Kacaritakeun di eta lembur aya hiji randa boga anak awewe ngaran Marini. Nyi Marini ku indungna pohara diasihna, lantaran rajin jeung suhud ngabantuan pagawean indungna. Pagawean di dapur jeung di imah kabeh ditangkes ku manehna. Malah kalan-kalan Nyi Marini sok ngabantuan indungna ngabatik.

Dina hiji poe indungna meunang ondangan ti tatanggana nu rek ngawinkeun anakna awewe. Nyi Marini ku indungna meunang milu ka ondangan. Manehna kacida atoheunana, lantaran bakal make baju alus jeung make samping weuteuh, meunang ngabatik indungna. Tapi aya kasusahna, lantaran manehna teu bogaeun cucuk gelung.

Sapeupeuting, henteu boga cucuk geulung keur pakeeun isuk ka ondangan teh, jadi pikiran Nyi Marini. Manehna diuk hareupeun jandela, bari neuteup bentang-bentang nu tingkaretip di langit.

Di jero hatena manehna ngecewis, “mana teuing senangna mun aing boga bentang pikeun cucuk gelung” karek oge mikir kitu, ujug-ujug aya nu ngempur cahyaan rag rag kana lahunanana. Nyi Marini kageteun pisan, turug-turug kadenge ku manehna aya sora tan katingalan “Marini, ieu bentang nu dipakayang ku maneh pikeun cucuk geulung tea. Heug geura pake isuk kana pesta kawinan batur maneh, lantaran teu meunang budak rajin jeung hade ka indung. Tapi maneh teu meunang ngomong sombong. Mun maneh ngomong sombong atawa boga pikiran sombong, ie bentang baris leungit teu puguh-puguh”

Nyi Marini kacida atoheunana, dina hatena jangji, yen moal boga pikiran jeung ngomong sombong.

Isukna, Marini make cucuk geulung bentang tea. Manehnas katenjona geulis pisan sarta cahyaan. Kabeh nu aya di dinya ngarasa heran. Nyi Marini leuwih diperhatikeun ku sarerea ti batan panganten. Babaturanana kabeh muji kageulisanana. Ku lantaran kitu, manehna mikir, “kacida senangna dipuji-puji ku babaturan, ngan aing sorangan anu panggeulisna lantaran make cucuk geulung bentang, “karek oge mikir kitu, cucuk geulung bentang teh ujug-ujug leungit”

“Ih Marini geuning leungit cucuk geulung maneh teh” ceuk salahsaurang baturna. Marini kageteun pisan, manehna kakara ingeteun yen manehna boga pikiran sombong. Pohara manehna hanjakaleunana.

Kabeh jelema nu aya dina eta pesta mangneangankeun cucuk geulung nu leungit tea, nepi ka pakean-pakeanana kalotor, tapi nu leungit weleh teu kapanggih. Ningal kitu, Nyi Marini pohara karunyaeunana ka maranehanana. Di jero hatena manehna jangji, nu manggihkeun baris dipersen, itung-itung mulang tarima.

“Ieu marini, cucuk geulung maneh tek kapanggih” ceuk salasaurang baturna. Nyi Marini atoheunana. Tuluy manehna nyalukan batur-baturna. Ku manehna dicaritakeun asal usulna eta cucuk geulung bentang teh. Satuluyna manehna nyarita kieu, “Ayeuna kuring embung make cucuk geulung bentang sosoranganan, tapi rek dibagikeun ambeh dipake ku sarerea babarengan”

Sanggeus ngomong kitu, tuluy eta cucuk geulung bentang teh dibantingkeun nepi ka remuk. Tuluy eta reremukan teh haliber, jadi nu ayeuna disebut Cika-cika, cenah!

ASAL MUASAL BULU LUTUNG HIDEUNG

Jaman baheula sasatoan teh barisa ngomong kawas jelema biasa. Sakabeh sasatoan hirupna teh sauyunan jeung tara mumusuhan. Ari anu dianggap mush ku sasatoan teh ngan hiji, nyaeta paninggaran.

Hiji poe si kuda Sebra jeung si Lutung keur ngalobrol.

“Tung jigana mah ngan bulu urang bae anu teu rupa-rupa warnana teh, nya?” ceuk si kuda Sebra

“Enya nya, nga urang bae nu goreng bulu teh. Tenjo tuh si Merah mah, buluna mani rupa-rupa, “ tembal si Lutung.

“Tung, kumaha lamun bulu urang teh urang pulas bae ambeh rupa-rupa kawas batur!” ceuk si kuda Sebra.

“Hayu bae, ayeuna urang menta cetna heula ka patani, sugan bae bogaeun keneh, sesa eta patani ngecet saungna” tembal si Lutung.

Bral bae si Sebra jeung si Lutung arindit ka imahna patani, rek menta cek. Kabeneran di imah patani aya keneh cet, tapi kari cet hideung.

“bae lah cek hideung oge” ceuk si Sebra, nya dibikeun bae cet teh ku patani ka Si Sebra jeung si Lutung.

Kacaritakeun si Sebra jeung si Lutung sasadian rek mulas bulu maranehna.

“urang heula ah nu dipulasna” ceuk si Sebra, “Sok bae lah” tembal si Lutung bari prak mulas bulu si Sebra. Ari Warnana teh geus disatujuan ku duanana oge, nyaeta warna belang. Ku sabab bulu si sebra mah bodas, nya warna buluna teh jadi hideung bodas, mani alus katenjona oge.

Sanggeus bulu si Sebra kabeh dipulasna, nya ayeuna bagean si Sebra mulas bulu si Lutung. Ku sabab cetna di handap, nya ku si Sebra teh rek dikatempat nu rada luhur, kakara ge cet teh rek dikaluhurkeun, na ari jeletit teh suku si Sebra digegel sireum. Bakat ku kaget, nepi ka cet teh ragrag ngabanjur si Lutung nu keur diuk handepan si Sebra. Nya atuh bulu si Lutung jadi hideung saawak-awak. Tah ti harita lutung teh warna hideung.

SASAKALA TANGKUBAN PARAHU

Kacaturkeun di hiji leuweung aya bagong putih. Éta bagong téh gawéna ngan tatapa baé, geus mangpuluh-puluh taun. Ari anu ditapaan ku manéhna, hayang boga anak awéwé sarta bangsa manusa.
Dina hiji waktu bagong putih ngarasa hanaang. Manéhna indit ka hiji tegalan, deukeut walungan Citarum. Barang datang ka dinya, manggih batok balokan, hartina urut anu meulah duwegan. Loba pisan éta batok balokan téh, urut nu moro uncal ka dinya. Aya hiji batok balokan urut tuang Kangjeng Prabu. Éta batok téh aya caian, nyaéta cikahampangan Kangjeng Prabu. Barang geus marulang, kapanggih ku bagong putih. Lantaran hanaang, leguk baé cai nu ngemplang dina batok téh diinum. Ari geus nginum kawas aya nu nyaliara kana awak bagong putih, kawas nu ngandeg reuneuh baé.
Lila-lila bagong putih téh reuneuhna beuki gedé. Ari gubrag orokna jelema sarta awéwé geulis. Pohara baé bagong putih téh atoheunana. Anakna diciuman, digaléntor bari disusuan. Éta orok téh tuluy dingaranan Dayang Sumbi.
Nalika geus gedé, pok Dayang Sumbi téh nanyakeun bapa, “Ibu, ari bapa kuring téh saha? Naha jelema kawas kuring atawa bagong saperti Ibu?”
“Euh, Nyai anu geulis anak Ibu! Nyai mah henteu boga bapa. Mun enya mah boga bapa, meureun aya di dieu,” témbal bagong putih.
“Euh, piraku Ibu, sakabéh mahluk gé kapan pada boga bapa, boh manusa boh sato héwan. Ngan bangsa kakaian anu henteu boga bapa mah.”
Lantaran anakna pok deui pok deui nanyakeun saban waktu, ahirna bagong putih téh balaka. “Bapa hidep mah Kangjeng Prabu, di ditu ayana di karaton,” cék bagong putih. Ngadéngé kitu Dayang Sumbi pohara reuwaseunana, jeung ujug-ujug panasaran, hayang nepungan bapana.
“Lamun kitu mah ayeuna kénéh ku kuring rék ditepungan,” cék Dayang Sumbi.
Dayang Sumbi kebat baé indit, ngajugjug ka karajaan. Ku Kangjeng Prabu tuluy diaku anak, diperenahkeun di hiji tempat sarta dititah diajar ninun ka tukang ninun. Teu lila ogé Dayang Sumbi geus mahér ninun kaén. Ku Kangjeng Prabu tuluy dipangnyieunkeun saung ranggon anu luhur di tengah leuweung. Ari baturna ngan ukur anjing hideung nu ngaran Si Tumang.
Dina hiji waktu nalika Dayang Sumbi keur ninun, taropongna murag ka kolong saung. Lantaran seunggah kudu turun, pok baé manéhna ngomong sorangan.
“Leuh, mun aya nu daék mangnyokotkeun éta taropong, tangtu bakal diaku salaki ku kuring.”
Kabeneran pisan di kolong saung téh aya Si Tumang, anu ngadéngékeun omongan Dayang Sumbi. Éta taropong téh dicokot ku Si Tumang sarta tuluy dibikeun ka Dayang Sumbi. Karuhan baé Dayang Sumbi pohara reuwaseunana, teu nyangka yén anu mangnyokotkeun taropong téh anjing, lain manusa. Mangkaning manéhna geus kedal ucap, rék ngaku salaki.
Dayang Sumbi rumasa geus kapalang kedal ucap. Kawas geus kitu katangtuan ti Déwata, manéhna tuluy hirup paduduaan jeung Si Tumang. Tepi ka hiji waktu kakandungan. Brol ngajuru, anakna lalaki, dingaranan Sangkuriang.
Sangkuriang sok resep ulin lulumpatan kadua Si Tumang. Sakapeung bari mamawa tumbak. Belewer dilempagkeun, cleb nanceb kana tangkal kai. Sangkuriang surak sorangan, bungah lantaran tumbakna meneran. Si Tumang dihucuhkeun. Sebrut lumpat, ngudag kana tangkal kai, bangun keur ngudag sato boroan.
Sangkuriang beuki mahér baé ngalempagkeun tumbakna. Tuluyna mah lain saukur ulin lulumpatan, tapi mimiti diajar ngasruk ka leuweung, néangan sato boroeun. Moro sato naon baé, careuh, peucang, atawa mencek.
“Jung geura moro ka leuweung, Ibu mah hayang dahar jeung ati mencek,” cék Dayang Sumbi hiji waktu.
Sangkuriang tuluy indit ka leuweung, dibarengan ku Si Tumang.
Anéh pisan poé éta mah sasatoan téh henteu aya nu katénjo ngaringkang hiji-hiji acan. Padahal ilaharna mah sok katénjo uncal atawa mencek keur rendang nyaratuan di tegalan. Poé harita mah kawas ngaleungit ka mana boa. Sangkuriang geus asruk-asrukan ka saban tempat, ka lamping ka tegalan. Lapur sasatoan téh teu kasampak tapak-tapakna acan. Ari Si Tumang bet ngadak-ngadak kebluk deuih, henteu daék lulumpatan néangan sato boroeun.
Awahing ku jéngkél teu beubeunangan, ngan lékék baé Si Tumang téh dipeuncit ku Sangkuriang. Atina dibawa balik sarta dipasrahkeun ka indungna. Dayang Sumbi puguh baé kacida atohna, dagdag-dégdég ngasakan éta ati. Ngan barang Sangkuriang balaka yén éta ati téh ati Si Tumang lain ati mencek, Dayang Sumbi pohara ambekna. Sangkuriang ditoktrok sirahna ku sinduk tepi ka ngucur getihan.
Sangkuriang tuluy pundung, indit ti imahna ngajugjug ka tebéh wétan. Mangtaun-taun leuleuweungan tepi ka ahirna bras anjog ka nagara siluman. Di dinya Sangkuriang guguru élmu kasaktén ka siluman nu wujudna oray naga. Sangkuriang ngulik élmu Tumbul Muda. Jalma anu miboga éta élmu bakal bisa meruhkeun sakumna jin jeung siluman. Sanggeus élmuna kataékan, Sangkuriang dijurungan sina indit deui ngalalana.
Dina hiji waktu manéhna anjog deui ka nagara siluman. Lantaran geus boga élmu kasaktén, Sangkuriang bisa ngéléhkeun jin jeung siluman nu aya di éta nagara. Éta mahluk bangsa lelembut téh tuluy tunduk ka Sangkuriang.
Demi Dayang Sumbi, sanggeus ditinggalkeun ku anakna, manéhna ngarasa kaduhung kabina-bina. Hirupna éstu nunggelis. Manéhna tuluy indit ka tebéh kulon, rék néangan Sangkuriang. Ngaprak ngalalana tepi ka anjog ka Gunung Halimun. Di dinya Dayang Sumbi patepung jeung raja jin anu keur tatapa. Dayang Sumbi tuluy diajar rupa-rupa élmu kasaktén. Sanggeus tamat guguruna, manéhna dijurungan sina indit deui ka tebéh wétan. Di hiji tempat nu katelah Gunung Bohong manéhna nganjrek bumetah.
Kocapkeun Sangkuriang terus baé ngalalana. Mileuweungan migunungan tepi ka puluh-puluh taun, tepi ka ahirna anjog ka hiji gunung. Manéhna patepung jeung awéwé anu kacida geulisna. Sangkuriang bogoh sarta ngajak kawin ka éta awéwé, anu saenyana éta awéwé téh Dayang Sumbi, indungna sorangan. Dayang Sumbi nya kitu deui, bubuhan geus papisah mangpuluh-puluh taun, manéhna kalinglap. Méh baé daék diajak kawin. Ngan basa Sangkuriang keur disiaran rék diala kutu, dina sirahna katénjo bet aya céda. Dayang Sumbi ngagebeg, reuwas lain dikieuna. Manéhna kakara inget, moal salah ieu lalaki téh anak aing gerentesna, Sangkuriang anu baheula kungsi ditoktrok sirahna ku sinduk.
Sanajan geus ditétélakeun yén manéhna téh anak pituin, Sangkuriang teu percaya sarta keukeuh baé ngajak kawin. Mireungeuh anakna kitu, geuwat baé Dayang Sumbi nyiar akal.
“Heug kami daék dikawin, asal dipangnyieunkeun talaga jeung parahuna keur lalayaran urang papangantén. Éta talaga jeung parahu téh kudu anggeus dijieun sapeuting,” ceuk Dayang Sumbi. Ku Sangkuriang disanggupan éta paménta anu kacida banggana téh.
Harita kénéh Sangkuriang tuluy ngabendung walungan Citarum. Digawé teu eureun-eureun sapeupeuting, dibantuan ku bangsa jin jeung siluman. Nincak janari, talaga téh geus ngemplang. Kari nyieun parahuna. Kabeneran aya tangkal kai gedé, gedok dituar. Kai téh tuluy ditilasan régangna sarta dipapas dijieun parahu.
Dayang Sumbi yakin yén paméntana moal katedunan. Pimanaeun teuing nyieun talaga jeung parahu bisa anggeus sapeuting, cék pikirna. Tapi basa katénjo talaga geus ngemplang jeung parahuna geus ngabagug rék anggeus, manéhna kacida reuwasna. Dayang Sumbi bingung liwat saking. Kudu kumaha carana, sangkan aing teu tulus kawin, cék pikirna. Ras manéhna inget kana boéh rarang. Geuwat baé éta boéh téh dicokot tuluy dibawa ka mumunggang. Ku manéhna dikebut-kebutkeun, tepi ka bijil cahaya bodas kawas balébat di beulah wétan. Dadak sakala sasatoan leuweung disarada. Manuk récét. Hayam raong kongkorongok, da disangkana geus beurang.
Sangkuriang ngagebeg barang nénjo di wétan geus bijil balébat. Manéhna nu keur ngageduk nganggeuskeun parahu tuluy ngahuleng awahing ku reuwas. Bijil balébat tandana geus beurang. Mangka parahuna can anggeus, hartina manéhna moal tulus papangantén jeung Dayang Sumbi.
Bakating ku handeueul kabina-bina, ngan jedak baé parahuna ditajong satakerna. Bubuhan jalma sakti, parahu téh mangpéng jauh pisan. Gubrag di hiji tempat, parahu téh nangkub. Jleg salin rupa jadi gunung. Éta gunung téh kiwari katelah Gunung Tangkuban parahu. Ari talaga nu ngemplang ku Sangkuriang didupak tepi ka caina saat ngolétrak. Éta urut talaga téh kiwari jadi padataran Bandung anu ngampar lega pisan. Tunggul kai urut nuar Sangkuriang tuluy ngajanggélék jadi Gunung Bukit Tunggul, wétaneun Gunung Tangkuban Parahu. Ari régang kai anu ngahunyud sarta geus rangrang teu daunan, tuluy ngajanggélék jadi Gunung Burangrang di béh Kulon.

PUTRI SUBANG LARANG

Kacaturkeun dina hiji waktu Prabu Siliwangi nyaur Patih Tambirasa jeung Paman Lèngsèr, dua jalma anu dipikolot di Karajaan Pajajaran. Teu lila duanana tuluy tingtorojol nyampeurkeun. Gèk dariuk semu ajrih hareupeun Sang Prabu.

“Paman Patih,” ceuk Prabu.

“Kaula nun, Gusti Prabu. Aya pikersaeun naon?” tèmbal Patih Tambirasa.

“Aya nu hayang ditepikeun ka Paman tèh. Ceuk selenting bèja, di Karawang aya hiji guru anu ngadegkeun pasantrèn sarta nyebarkeun agama anyar. Éta guru tèh ngaranna cenah Syèh Kuro, asalna ti nagri Campa. Naha Paman geus apal?

Ngadèngè Sang Prabu nanya kitu, Patih Tambirasa pohara reuwasna. Kakara harita manèhna ngadèngè èta bèja tèh. Nu matak Ki Patih ngeluk baè, ngarasa èra pèdah asa kacolongan, kapiheulaan terang ku Sang Prabu ngeunaan kaayaan di nagri Pajajaran.

“Hampura, Paman geus talobèh, Gusti Prabu! Kakara ayeuna Paman ngadèngè èta bèja tèh,” cèk Ki Patih bari acong-acongan.

“Sugan Paman Lèngsèr mah geus apal?” Sang Prabu nanya ka Paman Lèngsèr.

“Henteu, Gusti Prabu! Tong boro Paman, Ki Patih gè geuning teu uningaeun.”

“Lamun kitu urang geus kacolongan, Paman!” cèk Sang Prabu deui.

Ngadèngè kitu Patih Tambirasa beuki ngeluk baè. Laun-laun tuluy timbul amarahna. Ambek ka Syèh Kuro anu geus sagawayah ngadegkeun pasantrèn kalawan henteu mènta idin heula ka karajaan. Cong Ki Patih nyembah, tuluy pokna:

“Gusti Prabu, Paman mènta idin, rèk nyerek èta Syèh!”

“Sabar heula, Paman, ulah rusuh kabawa ku napsu,” cèk Sang Prabu halon. “Kudu inget yèn nagara urang mah henteu ngahalang-halang sing saha baè anu ngadon bubuara di dieu.”

“Leres lebah dinyana mah, Gusti Prabu! Tapi satungtung èta jalma tèh henteu nyusahkeun ka urang. Ari Syèh Kuro apan tètèla rèk nyieun bibit pacèngkadan. Manèhna nyebarkeun agama anyar. Rahayat Pajajaran tangtu bakal kabagi dua, anu milu ngagem agama anyar jeung anu henteu.”

Sakedapan Sang Prabu jempling teu nèmbal. Teu lila pok ngalahir, “Tapi Paman, agama mah apan urusan kayakinan. Moal bisa dipaksa ku saha baè.”

“Leres pisan, Gusti Prabu.”

Enya, lamun kitu urang antepkeun baè heula. Engkè lamun geus ngabarubahkeun katengtreman rahayat, kakara urang singkirkeun.”

Sang Prabu ngahuleng deui sawatara lila. Paman Patih jeung Paman Lèngsèr nya kitu deui pada-pada jempling, bangun keur dirungkup kabingung.

“Ceuk bèja èta Ki Syèh tèh boga santri awèwè anu kacida geulisna, Paman,” ceuk Sang Prabu. “Nyi Mas Subang Larang cenah ngaranna, putri Ki Gèdèng Tapa, Raja Singapura. Kaula hayang ngabuktikeun bener henteuna èta bèja, Paman.”

Paman Lèngsèr geuwat mairan:

“Ku Paman geus kateguh, kumaha pamaksudan Gusti Prabu. Lamun kitu, Paman rèk geuwat ngajugjug ka ditu.”

“Sukur ari geus kaharti ku Paman Lèngsèr mah,” cèk Gusti Prabu bari seuri bangun bagja. “Jung baè Paman geura indit ka ditu. Lamun èta bèja teu nyalahan, tepikeun baè pamaksudan kaula ka Syèh Kuro, yèn Nyi Putri Subang Larang rèk dijadikeun pramèswari ku kaula, raja Pajajaran.

“Sumangga, Gusti Prabu. Ayeuna kènèh Paman rèk miang,” tèmbal Paman lèngsèr bari cong nyembah pamitan.

Teu kacatur di jalanna, Paman Lèngsèr geus tepi ka tempat anu dijugjug, nyaèta pasantrèn Syèh Kuro di Karawang. Geuwat baè manèhna asup ka pakarangan pasantrèn. Sakedapan mah manèhna colohok baè, hèlok nènjo kaayaan di sabudeureunana. Éta pasantrèn tèh pohara raresikna. Di pakarangan aya taman nu pinuh ku kekembangan. Jalan laleutik nu diampar ku batu karikil but-bat ka ditu ka dieu. Tatangkalan tingkuyupuk. Tangkal buah jeung jambu keur meujeuhna meuhpeuy. Gigireun masjid aya balong nu caina canèmbrang hèrang. Ti dinya, ti lebah masjid, ku Paman lèngsèr kadèngè sora nu keur ngalaong ngaraji Qur’an.

Basa Paman Lèngsèr nènjo ka lebah taman, hatèna ngalenyap. Geuwat baè manèhna nyumput ka lebah tangkal buah. Sidik pisan ku manèhna katènjo, di taman tèh aya mojang keur anteng ngambung kekembangan. Kakara harita Paman Lèngsèr ningal awèwè nu kacida geulisna. Beungeutna ngadaun seureuh, kulitna hèjo carulang, panonna ngènclong cahayaan.

“Moal salah, nya ieu Nyi Putri Subang Larang tèh,” gerentes Paman Lèngsèr. Sawatara lila manèhna ngan ngajanteng baè neges-neges Nyi Putri ti kaanggangan.

“Sampurasun!” ceuk Paman Lèngsèr.

“Saha? Bagèa! Ka dieu baè, ka jero!” tèmbal pribumi bari mukakeun panto.

Paman Lèngsèr dibagèakeun ku Syèh Kuro. Gèk duanana dariuk di patengahan.

Barabat Paman Lèngsèr nyaritakeun pamaksudanana. Manèhna datang jauh-jauh ti puseur nagara tèh lantaran ngemban amanat Sang Prabu. Maksudna rèk mènta tanggung jawab Syèh Kuro, lantaran dianggap teu ngajènan ka karajaan. Ngadegkeun pasantrèn sarta nyebarkeun agama anyar kalawan henteu mènta idin heula ka karajaan.

“Naha Ki Guru bet henteu mènta idin heula ka Prabu Siliwangi anu kumawasa di ieu nagri?” cèk Paman Lèngsèr. Ditanya kitu Syèh Kuro ngabigeu baè teu bisa nèmbal.

“Naha ku Ki Guru henteu kasawang kumaha balukarna? Rahayat Pajajaran bakal harènghèng lantaran ayana agama anyar anu disebarkeun ku Ki Guru.”Ditanya kitu Syèh Kuro ngahuleng baè sawatara lila. Tuluy nyarita halon, pokna: “Kaula mah henteu maksa ka sasaha ogè. Anu daèk ngagem Agama Islam sukur, anu henteu mah tara diharu biru.”

“Keur dina henteu maksana ogè tetep baè ngabarubahkeun katengtreman rahayat. Ki Guru! Naha Ki Guru henteu ngarasa salah?”

“Enya lebah ngadegkeun pasantrèn mah kaula teu bèbèja ka karajaan. Kaula rumasa dosa.”

“Lamun rumasa salah, naon anu rèk dipilampah ku Ki Guru?”

“Kaula mènta dihampura. Lamun henteu ditampa, kaula sanggup narima hukuman ti Sang Prabu.”

”Ari Ki Guru kungsi ngadèngè bèja kumaha adil jeung wijaksana Prabu Siliwangi?”

“Kaula geus terang. Malah geus ngadèngè bèjana waktu kaula keur di Nagara Campa kènèh. Prabu Siliwangi kamashur tepi ka nagara kaula. Ceuk bèja, anjeunna raja nu adil tur wijaksana, nyaah jeung towèksa ka rahayatna. Raja nu gagah tur èlmuna sakti taya tanding.”

Syèh Kuro muji-muji kapunjulan Prabu Siliwangi.

Ngadèngè pamuji kitu, Paman lèngsèr rebèh awahing ku ngarasa bungah. Asa dirina baè nu keur dipuji tèh. Pok anjeunna ngalahir, “Bener pisan Ki Guru, Sang Prabu tèh raja anu wijaksana jeung gedè hampura ka rahayatna. Ki Guru ogè saenyana geus dihampura, sarta moal rèk dihalang-halang pikeun nyebarkeun agama anyar.”

“Euh, bungah pisan atuh kaula lamun kitu mah. Ki Lèngsèr,” tèmbal Syèh Kuro.

“Tapi Ki Guru ulah waka atoh, lantaran aya pamènta Sang Prabu,” cèk Paman Lèngsèr.

“Aya pamènta? Cing kumaha pamèntana, ku kaula moal burung ditedunan, Ki lèngsèr.”

“Sang Prabu aya maksud rèk ngajungjung Nyi Putri Subang Larang pikeun dijadikeun pramèswari di karaton,” cèk Paman Lèngsèr tandes.

Ngadèngè pamaksudan Sang Prabu kitu, jep baè Syèh Kuro jempè teu nèmbal deui. Manèhna ujug-ujug asa dirungkup kabingung. Puguh salila ieu geus loba pisan raja-raja anu ngalamar Nyi Putri tèh. Ngan hiji ogè taya nu sanggup nedunan pamènta Nyi Putri.

“Sanajan enya Nyi Putri tèh murid kaula, lebah dieu mah kaula teu bisa nampa atawa nolak lamaran Sang Prabu,” cèk Syèh Kuro laun, “Leuwih hadè talèk baè jinisna ku Ki Lèngsèr.”

“Enya atuh, urang talèk baè lamun kitu mah,” tèmbal Paman Lèngsèr.

Syèh Kuro tuluy ngalèos rèk ngagentraan Nyi Putri. Teu lila ogè Nyi Putri Subang Larang geus norojol.

Pok paman Lèngsèr ngedalkeun pamaksudanana. Manèhna ngahaja nepungan tèh lantaran diutus ku Sang Prabu pikeun nepikeun lamaran ka Nyi Putri.

“Endèn tèh rèk meunang kabagjaan. Rèk dijenengkeun pramèswari ku Sang Prabu,” cèk Paman Lèngsèr ka Nyi Putri. “Tada teuing bagjaeunana Sang Prabu, lamun utusanana mulang deui ka karaton, bari mawa bèja pikabungaheun. Cik kumaha ceuk Endèn Putri?”

Jempling sakedapan. Nyi Putri ngeluk baè henteu waka nèmbal.

“Bagja pisan kaula ngadèngèna, Paman Lèngsèr,” Nyi Putri ahirna nyarita halon. “Saha jalmana anu teu ngarasa bagja dilamar ku Prabu Siliwangi anu kamashur. Ngan hampura, kaula moal bisa mutuskeun ayeuna. Kaula hayang patepung langsung sareng Sang Prabu. Kaula nganti Sang Prabu sumping ka dieu, sok sanajan tempatna batan sakieu.”

“Tobat, Endèn… lamun kitu kapalay Endèn Putri, ku Paman rèk ditepikeun,” tèmbal Paman Lèngsèr semu jigrah.

Sanggeus rèngsè ngawangkong, Paman Lèngsèr tuluy pamitan, rèk mulang deui ka Pakuan Pajajaran.

Kocapkeun Prabu Siliwangi, sanggeus tepung jeung Nyi Putri Subang Larang, gawèna ngan hulang-huleng bangun èwuh pipikiran. Sapangeusi karaton milu nguyung. Para prajurit, ponggawa, katut pangagung karajaan milu hariwang mireungeuh Sang Prabu terus nguyung beurang peuting.

Hiji waktu Patih Tambirasa nepungan.

“Gusti Prabu, rahayat Pajajaran milu kingkin prihatin, mireungeuh Gusti Prabu bangun nguyung. Aya naon saleresna, Gusti Prabu?”

Sang Prabu jempling baè. Teuteupna semu malaweung ka jauhna.

“Sakumaha rahayat rèk nandonkeun jiwa ragana pikeun kabagjaan Gusti Prabu. Aya perkara naon tepi ka Gusti Prabu haleungheum samagaha pikir?”

Sanggeus mindel sawatara lila, pok ahirna Sang Prabu nyarita halon.

“Puguh baè matak samagaha pikir mah, Paman. Kaula tèh bingung kaliwat saking.” Reg Sang Prabu ngarandeg heula bangun hayang ngawahan.

“Basa kaula nepungan Nyi Putri Subang Larang tèa, manèhna ku kaula ditalèk naon maksudna hayang patepung jeung kaula tèh. Bisi aya pamènta pok geura kedalkeun. Naha hayang emas raranggeuyan atawa inten berlian sakarung, moal burung ditedunan. Kumaha èta Nyi Putri ngajawabna, Paman? Beurang atawa peuting cenah kaula daèk dipigarwa ku Gusti Prabu, asal sarat mas kawinna bisa kacumponan. Kaula teu butuh ku emas atawa inten berlian, da èta mah geus aya. Cing teguh ku paman, naon pamèntana?”

“Naon cenah anu dipikapalayna, Gusti Prabu?”

“Nya ieu nu matak jadi gering pikir tèh, Paman. Nyi Putri tèh mènta maskawin kongkorong bèntang…!”

Ngadèngè kitu mèh baè Patih Tambirasa luncat bakat ku reuwas. Manèhna jempling, ngan sirahna teu reureun gogodeg.

“Basa ku kaula dicaritakeun, yèn èta pamènta tèh pamohalan bisa kacumponan, Nyi Putri tèh kalah malikkeun. Lamun kitu mah bohong cenah majar Prabu Siliwangi sakti luhung ku èlmu tèh.”

Patih Tambirasa ngahuleng kènèh. Pok deui Sang Prabu nuluykeun, “Tada teuing wirangna lamun kaula kudu mundur, Paman! Rèk di kamanakeun beungeut kaula jeung kahormatan Karajaan Pajajaran?”

“Leres Gusti Prabu, lalaki Pajajaran pantang sumerah!”

“Enya, tapi kudu kumaha carana, Paman?”

“Mènta pitulung Dèwata, Gusti Prabu!”

Bari unggut-unggutan Sang Prabu pok deui nyarita, “Enya, Paman, ti poè ieu kènèh kaula rèk menekung ka Hyang Agung. Salila pamènta can ditedunan, pamarèntahan ku kaula dipasrahkeun heula ka Paman. Kaula titip, Paman!”

“Ulah hariwang, Gusti Prabu! Amanat Gusti Prabu ku Paman rèk dièstokeun.”

Prabu Siliwangi tuluy menekung beurang peuting. Lantaran cengeng mèntana, can tepi ka opat puluh poè ogè manèhna geus meunang pituduh. Nalika keur ngaleyep, Sang Prabu ngimpi ditepungan ku Batara Narada.

“Anaking, Prabu Siliwangi, anjeun teu kudu leutik hatè. Pamènta anjeun geus dikabul. Kongkorong bèntang anu dipènta ku Nyi Subang Larang tèh nu kieu rupana,” cèk Batara Narada bari nèmbongkeun èta kongkorong. “Ieu kongkorong tèh ayana di nagri Mekah, pèk tèangan ku anjeun!” pokna deui. Samèmèh Sang Prabu nganuhunkeun, èta Sang Batara tèh geus ngaleungit mantèn.

Sanggeus meunang pituduh kitu mah Sang Prabu lugay ti kamarna. Manèhna tuluy singkil, niat harita kènèh rèk ngajugjug Nagri Mekah. Sang Prabu tanggah ka langit, ngagereyem mapatkeun jampè Ajian Hong, “Hong, nya aing sukma dibya, sukma rasa sukma larang, gumawang tanpa cantèlan…” Barang rèngsè, sèak baè awakna melesat ka awing-awang. Sang Prabu hiber ka kulonkeun.

Kocapkeun Prabu Siliwangi geus cunduk ka Nagri Mekah. Kabeneran manèhna patepung jeung waliyullah. Harita kènèh kongkorong bèntang tèh turun ti langit. Pluk murag ka hareupeun Waliyullah. Prabu Siliwangi ngajenghok, ceuk pikirna, ieu pisan kongkorong bèntang nu ditèmbongkeun ku Batara Narada dina impian tèh. Basa rèk dicokot, èta kongkorong tèh geus dicokot mantèn ku Waliyullah.

“Hèh, Ki Sanak, naha anjeun bet rèk nyokot ieu kongkorong?” Waliyullah nanya.

“Puguh kaula datang jauh-jauh ogè rèk nèangan ieu kongkorong,”

“Keur naon?”

“Putri anu rèk dilamar ku kaula mènta mas kawin kongkorong bèntang.”

“Euh, lamun kitu mah anjeun tèh raja, nya?”

“Leres, kaula tèh raja ti nagara Pajajaran, ti tanah Sunda.”

“Ngagem agama naon anjeun tèh?”

“Agama Sunda Wiwitan.”

“Euleuh hanjakal atuh. Nu lain agama Islam mah teu meunang nyekel ieu kongkorong.”

“Tapi èta kongkorong tèh kudu dipimilik ku kaula.”
”Bisa, tapi aya saratna. Anjeun kudu ngucapkeun heula sahadat, hartina anjeun kudu asup heula agama Islam.”

Sang Prabu henteu mikir panjang deui, harita kènèh manèhna mènta dituyun dipapatahan ngucapkeun kalimah sahadat. Rèngsè ngucapkeun sahadat, Waliyullah tuluy nerangkeun bagbagan agama Islam. Geus kitu mah èta kongkorong tèh tuluy dipasrahkeun ka Prabu Siliwangi. Manèhna kacida ngarasa bagjana lantaran nu ditèangan geus kapimilik.

Sang Prabu pamitan rèk mulang deui ka Pajajaran. Tapi barang manèhna ngagereyem mapatkeun ajian Hong, awakna henteu melesat bisa hiber. Naha ieu jampè tèh bet leungit kasaktianana? Cèk Sang Prabu hèran.

“Moal ampuh ayeuna mah jampè tèh, lantaran anjeun geus ngagem agama Islam,” cèk Waliyullah bangun geus apaleun.

“Kumaha atuh sangkan kaula bisa mulang?”

“Ulah hariwang. Ka dieu…! Cèk Waliyullah bari pasang kuda-kuda. Manèhna namprakkeun leungeun dina tuurna nu Beulah katuhu.

“Sok geura tincakkeun suku anjeun kana dampal leungeun kaula bari maca Bismillahirrohmanirohim!”

Bari nincakkeun suku katuhuna kana dampal leungeun Waliyullah, Sang Prabu ngagereyem maca bismillah. Biur wè awakna ngapung ka awang-awang.

Sang Prabu henteu mulang ka Pakuan Pajajaran, tapi langsung muru ka Karawang, rèk nepungan Syèh Kuro jeung Nyi Putri Subang Larang. Barang anjog ka tempat nu dituju, Sang Prabu tuluy baè uluk salam.

“Assalamualaikum!”

“Wa’alaikumsalam!” tèmbal Syèh Kuro ti jero bari mukakeun panto. Sanggeus sasalaman, gèk Sang Prabu diuk nyanghareupan Syèh Kuro.

“Tangtu Ki Guru anèh ngadèngè kaula ngucapkeun salam,” cèk Sang Prabu.

“Lain anèh, Gusti Prabu, tapi kaula ngarasa bagja.”

Barabat baè Sang Prabu ngadongèngkeun lalampahanana, ti mimiti miang ti Pajajaran tepi ka tepung jeung Waliyullah di Nagri Mekah, tepi ka ahirna hasil bisa mawa kongkorong bèntang.

Syèh Kuro teu eureun-eureun muji sukur ka Alloh Nu Maha Agung. Manèhna kacida ngarasa bagjana lantaran Sang Prabu geus dipaparin hidayah tepi ka ngagem agama Islam. Geuwat baè Nyi Putri Subang Larang disauran. Teu lila Nyi Putri norojol nyampeurkeun. Gèk diuk èmok gigireun Syèh Kuro. Diuk timpuh lantaran ngahormat ka Sang Prabu.

“Eulis! Hidep kudu muji sukur ka Alloh, lantaran Sang Prabu geus hasil mawa kongkorong bèntang, maskawin anu dipènta ku hidep tèa. Nu matak leuwih bagja, Sang Prabu tèh ayeuna mah ngagem agama Islam,” cèk Syèh Kuro.

Nyi Putri Subang Larang ngaranggahkeun leungeun duanana bari tanggah ka langit, ngucapkeun sukur ka Alloh Nu Maha Murah. “Alhamdulillah ‘ala ni’matil Islam wal Imani. Sadaya puji mung kagungan Alloh anu parantos maparin ni’mat Islam sareng iman ka abdi,” gerentesna.

Prabu Siliwangi tuluy ditikahkeun ka Nyi Putri Subang Larang, kalawan maskawin kongkorong bèntang, nyaèta tasbè…!

SI KABAYAN

Si Kabayan jalma miskin taya kaboga. Di sakampung éta mah pangmalaratna baé meureun. Imahna teu béda ti saung butut. Ari pagawéanana, kitu wé buburuh ngoréd.

Béda deui jeung tatangga Si Kabayan, bandar munding anu kacida beungharna. Sawahna lega, kebonna puluhan héktar, imahna gé nya gedé nya agréng.

Sakali mangsa tatangga Si Kabayan téh hajat gedé, ngawinkeun anakna. Ondangana kacida lobana, boh ti nu jauh boh ti nu deukeut. Carék wiwilanganana salembur éta mah diondang kabéh, iwal Si Kabayan.

Si Kabayan jeung pamajikanana teu kira-kira waé nalangsaeunana. Tuluy waé Si Kabayan téh ngalaan baju, kencling indit ka pipir imah nu boga hajat, pék ngadeupaan lincar.

“Sadeupa, dua deupa, tilu deupa, …,” cenah.

Sémah kacida kagéteunana, nénjo kalakuan Si Kabayan kitu téh. Saréréa ngariung nénjokeun Si Kabayan ngadeupaan imah nu boga hajat.

Pribumi ogé norojol; barang ngadéngé rebut-ribut di luar téh, gancang kaluar. Ari rét ka Si Kabayan, manéhna ngajenghok, tuluy nanya ka Si Kabayan.

“Ku naon Kabayan, manéh téh ngadeupaan lincar? Bet éta jeung teu dibaju kitu, kawas budak waé.”

Témbal Si Kabayan, “Wah, mun kolot gé diondang.”

Nu boga hajat pohara éraeunana, rumasa ngabéda-béda jelema. Gancang waé nyarita.

“Kapan ti kamari gé diondang. Manéhna mah sok pohoan. Gancang balik, dibaju heula, engké ka dieu, sakalian bawa pamajikan,” kitu ceuk nu boga hajat téh.

Si Kabayan kacida atoheunana.

RUMAH SAKIT ANNISA JADWAL DINAS KARYAWAN

RUMAH SAKIT ANNISA

JADWAL DINAS KARYAWAN

UNIT PELAYANAN :

PERIODE :

No

Nama

Jabatan

Tanggal

Ket.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31




































1

Sudarno

Chif

































2

Ida L

Angg

































3

Hasti N

Angg

































4

Tarsih S

Angg

































5

Toha

Danru

































6

Samson L

Wadan

































7

Iyan R

Angg

































8

Haryono

Angg

































9

Dedi A

Angg

































10

Wardi H

Angg

































11

Oman

Danru

































12

Ace E

Wadan

































13

Nano H

Angg

































14

Gugun

Angg

































15

Hari N

Angg

































16

Nur Cholis

Angg

































17

Karno

Danru

































18

Darmadi L

Wadan

































19

Pariman

Angg

































20

A Sanusi

Angg

































21

Abdul M

Angg

































22

Rojikin

Angg

































23

Suparman

Danru

































24

Sugeng P

Wadan

































25

Sumaryono

Angg

































26

Rohmat S

Angg

































27

Syaripudin

Angg

































28

Daman

Angg

































Catatan :

1. jadwal tidak dapat berubah tanpa persetujuan koordinator. Untuk Bidan, Perawat dan Pos harus mendapat Acc dari pelayanan medis.

2. Perubahan /tukaran jadwal harus secara tertulis dan mengisi form yang telah dilaporkan kepada Personalia untuk diadakan koreksi dalam absensi

3. Tukaran jadwal diusahakan dihindarkan dan untuk hal-hal yang sangat penting. Seorang karyawan hanya diperbolehkan tukaran jadwal 1x sebulan maksimal 3 hari kerja


( ..............................................)

Kepala Bagian

Menyetujui,

( ..............................................)

Personalia

Cikarang, .....................................

( ..............................................)

Koordinator

 

Hari, Tanggal, Bulan dan Tahun